Kryzys jest pojęciem wieloznacznym i w różnej formie towarzyszy rozwojowi ludzkości od początku jej dziejów. Z perspektywy makroekonomicznej kryzys jest naturalną fazą cyklu koniunkturalnego, która przejawia się przede wszystkim spadkiem produktu krajowego brutto i wzrostem bezrobocia, które są zwykle naturalną konsekwencją nadprodukcji lub nadmiernego zadłużenia. Kryzysy ekonomiczne, w odróżnieniu od nadzwyczajnych sytuacji kryzysowych, charakteryzują się nieuchronnością i cyklicznością występowania, co pozwala przedsiębiorstwom na podejmowanie długookresowych decyzji i działań wyprzedzających zgodnie ze współczesną zasadą proaktywnej orientacji w zarządzania strategicznym. Dotyczyć to może również strategii logistycznych, w ramach których skoordynowany zestaw długookresowych decyzji i działań wspomaga osiąganie celów strategicznych przedsiębiorstw zorientowanych na przetrwanie, a nawet wykorzystanie recesji na zdobycie przewagi konkurencyjnej. Okazją do przedyskutowania doświadczeń oraz uporządkowania wiedzy na temat roli strategii i logistyki przedsiębiorstw w warunkach globalnego kryzysu finansowego ostatnich lat była piąta ogólnopolska konferencja naukowa zorganizowana przez pracowników Katedry Zarządzania Strategicznego i Logistyki Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Treść artykułów zamieszczonych w niniejszym tomie koncentruje się wokół trzech obszarów tematycznych. Są nimi: 1. Realizacja strategii logistycznych przedsiębiorstw i łańcuchów dostaw pod presją turbulentnego otoczenia. 2. Stan i tendencje w rozwoju usług transportu, spedycji i logistyki w warunkach spowolnienia gospodarczego. 3. Rola nowoczesnych metod zarządzania logistycznego w procesie redukcji kosztów i poprawie jakości obsługi klientów. Pierwszą część tomu poświęcono logistyce przedsiębiorstw i łańcuchom dostaw, którym coraz częściej przychodzi funkcjonować w warunkach dynamicznie zmieniającego się otoczenia, wymuszającego równie dynamiczną restrukturyzację w obszarze struktur, procesów, przyjmowanych rozwiązań organizacyjnych, technicznych i technologicznych. W opracowaniach zamieszczonych w tej części publikacji zwrócono szczególną uwagę na: możliwości konkurowania logistyką w warunkach kryzysu, logistyczne aspekty obrotu handlowego w sytuacjach kryzysowych gospodarki globalnej, rekonfiguracje międzynarodowych łańcuchów dostaw jako narzędzia zapobiegania kryzysom. W części tej znalazły się również artykuły dotyczące czynników determinujących sieciowość i ryzyko zakłóceń w łańcuchach dostaw, strategicznego partnerstwa w zarządzaniu relacjami z klientami, roli kart okresowej oceny dostawców w budowaniu współpracy między przedsiębiorstwami na rynku B2B. W drugiej części książki zamieszczono referaty, z których wyłania się obraz stanu i perspektyw rozwoju branży TSL w warunkach spowolnienia gospodarczego. Artykuły w niej zaprezentowane wskazują na sytuację transportu w dobie kryzysu, stan i tendencje w rozwoju międzynarodowych przewozów pasażerskich, przeobrażenia w funkcjonowaniu żeglugi kontenerowej, tendencje na rynku morskich przewozów ładunków chłodzonych i ich wpływ na chłodnicze łańcuchy dostaw, strategie logistyczne morskich globalnych operatorów kontenerowych w warunkach światowego kryzysu na rynkach towarowych i frachtowych. Nie pominięto także kolejowego transportu towarowego oraz tzw. dobrych praktyk, związanych z zarządzaniem gestią transportową. W dobie spowolnienia gospodarczego szczególnego znaczenia nabierają kwestie związane z tymi metodami i narzędziami zarządzania logistycznego, które sprzyjają redukcji kosztów, a jednocześnie nie pomijają satysfakcji klienta. Tym samym w trzeciej części niniejszego tomu znalazły się referaty odnoszące się do innowacyjności, roli narzędzi IT w logistycznych procesach decyzyjnych małych i średnich przedsiębiorstw, wykorzystania systemu informatycznej obsługi klienta w zarządzaniu przedsiębiorstwem, kontroli w procesie zarządzania popytem na produkty w łańcuchach dostaw, planowania sieci produkcyjnych małych i średnich przedsiębiorstw funkcjonujących w klastrach. Uwzględniono w niej rów (...)

Reagowanie na sytuacje kryzysowe związane z katastrofami naturalnymi, technicznymi i atakami terroryzmu jest domeną dynamicznie rozwijającej się w ostatnich latach logistyki w nietypowych zastosowaniach, w tym zwłaszcza logistyki humanitarnej i miejskiej. Niezależnie od chronicznego charakteru niektórych sytuacji kryzysowych w większości przypadków logistyka humanitarna polega na elastycznym reagowaniu na nagłe i trudne do przewidzenia zdarzenia, które wymagają podejmowania szeregu decyzji i działań o charakterze taktyczno-operacyjnym. Dodatkowym utrudnieniem przy podejmowaniu decyzji i działań logistycznych w nadzwyczajnych sytuacjach kryzysowych, poza presją czasu i ograniczeniami finansowymi, jest różnorodność interesariuszy akcji pomocowych, do których prócz organizacji humanitarnych należą: sponsorzy, rządy, media, służby mundurowe i wykonawcy usług logistycznych. Podobne trudności w procesie kształtowania i funkcjonowania logistyki miejskiej wynikają ze sprzeczności celów interesariuszy logistyki miejskiej, do których zalicza się mieszkańców, władze lokalne, wykonawców usług logistycznych oraz pozostałe podmioty gospodarcze. W wielu publikacjach słusznie zwraca się uwagę na brak profesjonalizacji decyzji i działań logistycznych podejmowanych przez władze miejskie oraz wolontariuszy z organizacji pomocowych, co wynika przede wszystkim z niedostatku odpowiednio przygotowanej kadry kierowniczej, ale również braku wypracowanych struktur organizacyjnych, procedur i nowoczesnych technologii teleinformatycznych, służących doskonaleniu systemów logistyki miejskiej i humanitarnej. Przewaga intuicyjnego sposobu podejmowania decyzji logistycznych i działanie w trudnych uwarunkowaniach infrastrukturalnych na obszarach zurbanizowanych lub dotkniętych katastrofami skutkuje często brakiem skuteczności i efektywności. Dlatego tematyka doskonalenia systemów logistyki miejskiej i humanitarnej z uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju stała się jednym z głównych tematów obrad ogólnopolskiej konferencji naukowej, która po raz piąty została zorganizowana przez zespół pracowników Katedry Zarządzania Strategicznego i Logistyki Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Treść artykułów zamieszczonych w niniejszym tomie koncentruje się wokół dwóch obszarów tematycznych. Są nimi: 1. Logistyka miejska i usługi logistyczne w sektorze usług publicznych w warunkach ograniczeń budżetowych. 2. Zrównoważone łańcuchy dostaw i zielona logistyka w sytuacjach kryzysowych. W obszarze odnoszącym się do logistyki miejskiej i usług logistycznych realizowanych w sektorze publicznym szczególną uwagę zwrócono na: czynniki kształtujące poczucie jakości życia w mieście, które potraktowano jako przesłankę tworzenia polityki logistycznej miasta, innowacje w logistyce miejskiej, projekty logistyki miejskiej realizowane w warunkach ograniczeń budżetowych, zrównoważony transport publiczny, sposoby zarządzania miejskim transportem towarowym w kontekście budowania konsensusu pomiędzy zróżnicowanymi oczekiwaniami jego interesariuszy oraz kryteria kształtowania logistyki ostatniej mili i realne możliwości ich wykorzystania na obszarze największych aglomeracji w Polsce. W części pierwszej publikacji skoncentrowano się także na zagadnieniach związanych z zarządzaniem logistycznym w sytuacjach kryzysowych. Zaprezentowano istotę zarządzania zabezpieczeniem logistycznym w stanach nadzwyczajnych, metody zarządzania imprezami sportowymi w sytuacjach kryzysowych oraz outsourcing obsługi logistycznej szpitali w warunkach kryzysu. Globalizacja, dynamicznie zmieniające się otoczenie, nasilająca się fala kryzysów oraz towarzysząca tym zjawiskom wyczerpywalność zasobów naturalnych, a także degradacja środowiska powodują, że coraz większego znaczenia zaczynają nabierać koncepcje i działania koncentrujące się na osiąganiu celów ekonomicznych, przy jednoczesnym spełnieniu ograniczeń społecznych i środowiskowych. W części drugiej niniejszego tomu zwrócono uwagę na: rozwój ekologistycznych łańcuchów dostaw jako skutku kryzysów ekonomicznego i środowiskowego, zielony łańcuch dost (...)

Zamieszczone w zeszycie artykuły, które są efektem prac naukowych prowadzonych w ramach badań podstawowych i wdrożeniowych w różnych ośrodkach akademickich, zawierają wiele ciekawych poznawczo oraz aplikacyjnie informacji. W zgromadzonych tu publikacjach Czytelnik może znaleźć sporo oryginalnych ujęć teoretycznych dotyczących prawnych aspektów promocji zatrudnienia osób bezrobotnych, metod poradnictwa zawodowego i pośrednictwa pracy, zasad i przepisów prawnych ochrony własności intelektualnej oraz kierunków rozwoju edukacji w zakresie ergonomii i ochrony środowiska w sektorze turystycznym i energetycznym. Głównym celem tej publikacji jest zebranie wybranych, ważniejszych elementów, które decydują o efektywnym i kreatywnym zarządzaniu zasobami materialnymi i niematerialnymi w przedsiębiorstwie. Zeszyt ten może posłużyć jako skrótowy, lecz pełen wnikliwych spostrzeżeń podręcznik i przewodnik po zagadnieniach produktywności, ergonomii oraz ochrony pracy. Problematyka zawarta w artykułach ergonomicznych została zaprezentowana na II Międzynarodowym Kongresie Ergonomii w Poznaniu w 2015 roku, zorganizowanym przez Polskie Towarzystwo Ergonomiczne i Politechnikę Poznańską. Teksty te są rezultatem prac naukowych prowadzonych w ramach badań podstawowych i wdrożeniowych, jak również stanowią pokłosie ożywionej dyskusji odbywającej się w trakcie obrad Kongresu, prezentując wiele interesujących informacji. (...)

Wraz z postępem globalizacji następuje przyspieszenie procesów internacjonalizacji przedsiębiorstw i ich łańcuchów dostaw. Liberalizacja handlu zagranicznego, wzrost bezpośrednich inwestycji zagranicznych oraz dynamiczny rozwój innowacji transportowych i informatycznych zgodnie z ideą Industry 4.0 ułatwiają powstawanie łańcuchów dostaw o zasięgu transnarodowym, a nawet międzykontynentalnym. Z rozwijaniem działalności na międzynarodowych rynkach zaopatrzenia i zbytu wiąże się jednak problem zapewnienia spójności celów, metod i narzędzi globalnych oraz lokalnych strategii logistycznych, którego to problemu rozwiązanie polega na odnalezieniu równowagi między integracją i koordynacją międzynarodowych łańcuchów dostaw a dostosowaniem jego ogniw do uwarunkowań lokalnych. Dlatego problematyka poszukiwania równowagi między globalnym a lokalnym wymiarem strategii logistycznych stała się przewodnim motywem ogólnopolskiej konferencji naukowej, która po raz szósty została zorganizowana przez pracowników Katedry Zarządzania Strategicznego i Logistyki.