W monografii zajęto się wybranymi zagadnieniami analizy ekonomicznej pod kątem wzbogacenia poznawczych, metodycznych oraz aplikacyjnych podstaw systemu oceny przedsiębiorstw. Autorzy wychodzą z założenia, że ostatnie szoki kryzysowe, w tym te związane z pandemią COVID-19 oraz wojną w Ukrainie, stawiają przed teoretykami i praktykami zadanie doskonalenia metod i narzędzi analizy ekonomicznej, zwłaszcza w odniesieniu do źródeł wyznaczających zakres i możliwości ocen, a także sposobów identyfikacji oddziaływania szoków kryzysowych na rentowność i płynność finansów przedsiębiorstw. Ulepszenie metod i narzędzi analizy ekonomicznej, dzięki wiedzy i umiejętnościom zdobytym już na polu uniwersyteckim oraz bankowości centralnej, uznano za niezbędne w kontekście monitorowania stanu i wyników polskiej gospodarki. Monografia powstała w związku z jubileuszem 30-lecia Katedry Controllingu, Analizy Finansowej i Wyceny Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

Raport składa się z trzech części. W części pierwszej wyodrębniono filary Polskiego Ładu, zidentyfikowano dla każdego z nich zmienne makroekonomiczne oraz przedstawiono kształtowanie się wielkości zmiennych makroekonomicznych w latach 2011–2020. Część drugą poświęcono rentowności polskich przedsiębiorstw w badanym okresie, koncentrując się na kształtowaniu się jej podstawowych wskaźników. W części trzeciej przedstawiono zdolność rozpatrywanych przedsiębiorstw do regulowania zobowiązań krótkoterminowych na podstawie podstawowych wskaźników statycznych płynności finansowej i zadłużenia. Wyniki przeprowadzonej analizy zamieszczono w podsumowaniu. Publikacja dofinansowana ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą „Nauka dla Społeczeństwa”, nr projektu NdS/543640/2021/2022, kwota dofinansowania 12 000 zł, całkowita wartość projektu 699 200 zł.

Publikacja jest poświęcona problematyce zarządzania płynnością finansową w polskich szpitalach i znaczeniu tego procesu dla uzyskiwanej rentowności. Utrzymywanie płynności finansowej na odpowiednim poziomie stanowi ważny cel w funkcjonowaniu każdej organizacji – w tym również szpitali. W monografii poruszane są kwestie związane ze specyfiką i problemami działalności szpitali w Polsce, a także z funkcjonowaniem polskiego systemu ochrony zdrowia, ze szczególnym uwzględnieniem sektora szpitali. Ponadto zostały tu przedstawione strategie zarządzania płynnością finansową stosowane przez wybrane placówki szpitalne. Określenie strategii płynności finansowej oraz ukazanie zależności pomiędzy płynnością finansową a rentownością w badanych placówkach umożliwiło wyprowadzenie istotnych wniosków, pozwalających na wyznaczenie kierunków doskonalenia w sferze zarządzania finansowego w polskich szpitalach. Konkluzje te mogą przyczynić się do ustalenia rekomendacji dla polityki finansowej stosowanej przez wspomniane podmioty. Treść książki może zainteresować pracowników naukowych zajmujących się problematyką funkcjonowania systemu ochrony zdrowia i placówek zdrowotnych, pracowników administracji publicznej odpowiedzialnych za kształtowanie polityki zdrowotnej, kadry zarządzającej placówkami ochrony zdrowia, jak również studentów i słuchaczy studiów z zakresu zarządzania finansami w systemie opieki zdrowotnej. '

Rachunkowość jednostek gospodarczych i instytucji jest zorientowana na dostarczanie informacji zarówno wewnętrznym, jak i zewnętrznym użytkownikom. Informacje te dotyczą procesów gospodarczych i rezultatów działalności wykorzystywanych w dokonywaniu ocen i podejmowaniu decyzji. To czyni rachunkowość najważniejszym elementem systemu informacyjnego jednostek gospodarczych i instytucji. Rachunkowość stanowi również podstawową bazę informacyjną dla controllingu. Rachunkowość ukierunkowana na controlling ma za zadanie informacyjne wspomaganie procesu podejmowania decyzji i oceny działalności poszczególnych jednostek organizacyjnych na poziomie całego przedsiębiorstwa czy instytucji. Ra-chunkowość ukierunkowana na controlling zapewnia obsługę informacyjną wszystkich funkcji zarządzania: planowania, organizowania, motywowania i kontrolowania. Miejsce rachunkowości w systemie informacyjnym controllingu wynika z jej zadania, którym jest pomiar rezultatów działalności organizacji oraz jej ośrodków odpowiedzialności. Rezultaty tego pomiaru są prezentowane nie tylko w sprawo-zdaniach finansowych, ale także w wewnętrznych raportach sporządzanych okre-sowo oraz na bieżąco według potrzeb. Jakość informacji dostarczanych przez rachunkowość w dużym stopniu przesądza o skuteczności działań podejmowanych w ramach controllingu. Problemom rachunkowości traktowanej jako system informacyjny controllingu jest poświęcony niniejszy zeszyt Prac Naukowych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Zawiera on artykuły naukowe dotyczące różnych etapów procesu informacyjnego rachunkowości. W części artykułów poruszono zagadnienia teoretyczne dotyczące koncepcji, zasad i procedur przetwarzania informacji w systemie rachunkowości, w części zaś zaprezentowano problemy i przykłady praktycznego prowadzenia rachunkowości ukierunkowanej na controlling w określonych jednostkach gospodarczych oraz instytucjach. Pragniemy wyrazić nadzieję, że niniejszy tom będzie stanowić pewien przyczynek do doskonalenia sposobu przetwarzania informacji w systemie rachunkowości, która jest podstawową bazą informacyjną dla controllingu w różnych organizacjach. Edward Nowak, Marcin Kowalewski, Maria Nieplowicz

Zawartość niniejszego numeru czasopisma „Nauki o Finansach” dobrze odzwiercie¬dla tendencje, jakie pojawiają się w miarę rozwoju nauk w omawianym obszarze. Uwagę badaczy przyciągają zjawiska nowe – czasem pożądane, takie jak np. spo¬łeczna odpowiedzialność w działalności gospodarczej, czasem zaś niepokojące, jak chociażby kreatywna rachunkowość. Coraz częściej przedmiotem badań stają się też zagadnienia wykraczające poza tradycyjne rozumienie nauk o finansach. Mimo to zachowaliśmy, podobnie jak w poprzednich numerach, podział treści zeszytu na dwa działy: „Finanse i rachunkowość przedsiębiorstw” oraz „Pośrednictwo finansowe i rynki finansowe”. Uważny czytelnik dostrzeże jednak, że coraz trudniej jest jedno¬znacznie przypisać nowatorskie opracowania naukowe do któregokolwiek z tych działów. Tym bardziej zatem polecam lekturę przedstawionego zbioru, żywiąc nadzieję, że okaże się inspirująca. Ewa Bogacka-Kisiel

Zestaw nadesłanych artykułów, które pragniemy zaprezentować w niniejszym wydaniu czasopisma „Nauki o Finansach”, po raz kolejny odzwierciedla różnorodność tematyki, jaką interesują się polscy badacze tej dziedziny nauk ekonomicznych. Prace składające się na zawartość tego numeru, podobnie jak w poprzednim, postanowiliśmy zgrupować w kilka bloków tematycznych. Zatytułowaliśmy je odpowiednio: „Finanse publiczne”, „Finanse przedsiębiorstw, rachunkowość i analiza finansowa” oraz „Rynki finansowe”. Tym razem nie pojawiły się artykuły poświęcone nowinkom, takim jak pieniądz wirtualny, co jednak wcale nie oznacza, że temat ten przestał być aktualny. Szczególną uwagę Czytelników chciałabym zwrócić na artykuł ,,Zmiany struktury obciążeń podatkowych w państwach Unii Europejskiej w okresie kryzysu a przewidywania teorii konkurencji podatkowej”. Przedstawia on nasilające się w warunkach kryzysu zjawisko konkurencji podatkowej, wynikającej z niedostatecznego ujednolicenia prawodawstwa krajów członkowskich, oraz jej konsekwencje dla pełnej integracji gospodarczej. Życzę pożytecznej i interesującej lektury wszystkich opracowań zamieszczonych w prezentowanym numerze.

W monografii omówiono kwestie dotyczące współczesnych finansów, zaprezentowane w 2016 r. podczas Konferencji Katedr Finansowych zatytułowanej Granice finansów XXI wieku. Autorzy artykułów podjęli rozważania na temat perspektyw rozwoju bankowości i ubezpieczeń. Poruszona przez nich problematyka i sformułowane wnioski mają znaczenie zarówno dla teorii finansów, jak i praktyki gospodarczej.