Podstawowym celem rachunkowości jednostek gospodarczych jest dostarczanie informacji użytkownikom wewnętrznym i zewnętrznym. Informacje te powinny odzwierciedlać realne procesy gospodarcze i rezultaty działalności, stanowiące podstawę do dokonywania ocen i podejmowania decyzji. Z tej perspektywy rachunkowość można postrzegać jako najważniejszy element systemu informacyjnego jednostek gospodarczych. Rachunkowość stanowi również podstawową bazę informacyjną dla controllingu. Rachunkowość zorientowana na controlling ma za zadanie informacyjne wspomaganie procesu podejmowania decyzji i oceny działalności poszczególnych jednostek organizacyjnych na poziomie całego przedsiębiorstwa. Takie ukierunkowanie rachunkowości zapewnia obsługę informacyjną wszystkich funkcji zarządzania: planowania, organizowania, motywowania i kontrolowania. Rola rachunkowości w systemie informacyjnym controllingu wynika z jej zadania, którym jest pomiar rezultatów działalności jednostki gospodarczej oraz poszczególnych ośrodków odpowiedzialności. Rezultaty tego pomiaru są prezentowane nie tylko w sprawozdaniach finansowych, ale także w wewnętrznych raportach sporządzanych okresowo oraz na bieżąco według potrzeb. Jakość informacji dostarczanych przez rachunkowość w dużym stopniu przesądza o skuteczności działań podejmowanych w ramach controllingu. Niniejszy zeszyt Prac Naukowych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu jest poświęcony rachunkowości traktowanej jako podstawowy system informacyjny controllingu. Zaprezentowano w nim artykuły naukowe dotyczące różnych rodzajów i instrumentów controllingu. Ponadto część artykułów porusza zagadnienia teoretyczne dotyczące koncepcji, zasad i procedur przetwarzania informacji w systemie rachunkowości, część zaś prezentuje problemy wdrażania controllingu oraz przykłady praktycznego zastosowania tego systemu w różnych organizacjach – nie tylko sektora prywatnego, ale też publicznego. Pragniemy wyrazić nadzieję, że publikowane opracowania przyczynią się do doskonalenia sposobu przetwarzania informacji w systemie rachunkowości, mającej pełnić ważną funkcję zasilania informacyjnego controllingu. Edward Nowak, Piotr Bednarek

Dlaczego audyt wewnętrzny nie zawsze osiąga swoje cele? Czy jedynym powodem może być niechęć audytowanych? A może skuteczność audytu wewnętrznego zależy także od wiedzy oraz umiejętności audytowanych i zarządzających organizacją? Jak audytowani reagują na audyt wewnętrzny? Jakie oczekiwania mają audytorzy wewnętrzni? Na te i inne pytania odpowiedzi można znaleźć w monografii. Przyjmując za motto frazę „audyt wewnętrzny tworzą ludzie”, Autorka analizuje kwestię skuteczności audytu wewnętrznego i uwzględnia jego społeczny kontekst. Podstawą analizy są jakościowe badania empiryczne wykorzystujące różne techniki gromadzenia danych, przede wszystkim wywiady z65 audytorami wewnętrznymi, audytowanymi oraz zarządzającymi organizacjami z sektorów publicznego i prywatnego. W prezentowanej monografii Autorka charakteryzuje wiedzę, umiejętności, postawy oraz oczekiwania audytorów wewnętrznych, audytowanych i zarządzających organizacjami z punktu widzenia skuteczności audytu wewnętrznego. Przedstawia wyniki badań, z których wynika, że ważnymi czynnikami skuteczności audytu wewnętrznego są: wsparcie zarządzających (materialne i niematerialne) dla audytu wewnętrznego, rozumienie audytu wewnętrznego, a także relacje między grupami uczestniczącymi w audycie wewnętrznym. Podsumowaniem publikacji może być wypowiedź jednego z badanych audytorów wewnętrznych: „skuteczny audyt wewnętrzny to są ludzie [...]. To stwierdzenie tak oczywiste, że często [...] zapominane przez większość zainteresowanych”.